در کشور های مختلف و به طور مشخص در کشورهای شرقی , کارناوال بسیار مرسوم میباشد, وحتی میتوان گفت که یک آیین نمایشی است که از گذشتگان به ارث رسیده است.در ایران نیز همه سالِ در ماه محرم در شهر های مختلف , مردم معتقد و داغ دار به منظور هم دردی با اسرای کربلا کارناوالهای فراوانی را راه میاندازند, که در جامعه شیعی مشهور به دسته است.این دسته های عزاداری که به شدت هم از سمت عقلای به اصطلاح روشن فکر (چه دینی و غیر دینی) مورد انتقاد میباشد نتنها یک عمل با معنی بلکه یک اتفاق یا جشنواره نمایشی است که همه سالِ از قرن ها پیش در ایران و دیگر کشورها به تقلید از ایرانیان انجام میشود وعجبا با وجود این همه رسانه و جشنواره های بی تماشاگر تئاتر, سید و سالار شهیدان جشنواره ای را راه میاندازد که بیشترین تماشاگر را در جهان دارد.حضور زنان ومردان در این ایام سوگواری در خیابان ها شاهد این مدعاست.در جای جای ایران به فراخور ادوات موسیقی سنتی آن منطقه مردم با ایمان نمایش هایی را در دل تاریخ برای سید شهیدان ترتیب داده اند و همین باعث شده است تا روز به روز وسال به سال این فرهنگ بیشتر وبیشتر تبلیغ شود تا امروز حسین دراوج باشد و این چیزی نیست جز کار فرهنگی همان مردم عامی.دمام زنی در جنوب .نخل در مرکز .چوب زنی در شمال غرب .راه اندازی دسته در جای جای ایران و...همه وهمه آیین های نمایشی این مرز و بوم هستند که مردم هنرمند ایران نادانسته با محتوایی عمیق سوار بر رسانه های خود کرده اند تا امروز حسین بعد از 1300سال هنوز فرهنگش تک فرهنگ پیروز عالم باقی بماند و چه کرد حسین با آن عظیم ترین کار هنری خودش در کربلا...حسین هنرمند ترین مرد جهان است که هنوز اورا تقلید میکنند وهنوز مردم میبینند تعزیه هارا.

در این مجال نمیخواهم به آیین های فراوان ایران تک تک اشاره کنم اما قصد دارم در حد توانم توضیح دهم که اساسا در پشت عملکردی نمایشی مانند دسته چه تفکری خوابیده است.

علمی که در پیشانی هییت حرکت میکند( که به اشتباه نماد علم حضرت عباس نامیده میشود) سرهای بریده ایست که بر نیزه میباشند و آن تیغه بلند تر نماد نیزه ای است که  سر امام حسین بر روی آن بوده است.درواقع در پیشانی کاروان اسراسرها حرکت میکردند که برخی کتلها یا علم پرچمهای بلند نیز همان نماد سرهای بریده است.در پشت آنها دسته ای زنجیر زنان در دو ردیف حضور دارند که تمثیلی است از اسرای دشت نینوا که به شام برده میشوند.در روایات آمده است که امام سجاد در این مدت از زنجیری که بر گردن مبارکشان بوده است بسیار آسیب دیده اند که می توان گفت زنجیر زدن به شکل نمادین همدردی با آن امام ودیگر اسرای دشت نینوا میباشد.گروه نوازنده در واقع همان طبل زنانی هستند که در زمان چرخاندن اسرا درشهرها برای جمع کردن مردم بر طبل میکوبیدند و جارچی توضیح میداد که آنان که هستند وازکجا آمده اند ودلیل اسارت آنها چیست.در واقع مداح هییت در اینجا همان جارچی است.

آری مداح از مصیبت اسرا میگوید و طبالها مردم را خبر میکنند تا ببینند نمایش آیینی یا کارناوال یا دسته ی اسرای کربلا را.

هاشم تفکری بافقی